Deutscher Gewerkschaftsbund

W Niemczech w przeciwieństwie do Polski nie ma organizacji związkowych w zakładach. W przypadku problemów w zakładzie to rady zakładowe są najważniejszymi podmiotami kontaktowymi. Rada jest ustawową reprezentacją interesów pracowniczych w zakładzie. Z reguły współpracuje ona ściśle ze związkiem zawodowym i jest przez niego wpierana. Poza tym w niektórych zakładach istnieją związkowi mężowie zaufania, którzy są osobami kontaktowymi dla członków związku w zakładzie.

Ważne: Ochrona prawna w przypadku konfliktów przysługuje tylko członkom związku zawodowego.

Rada zakładowa reprezentuje zakładowe interesy pracowników. Monitoruje, czy pracodawca przestrzega obowiązujących ustaw, rozporządzeń i przepisów o zapobieganiu wypadkom, układów zbiorowych i porozumień zakładowych.

Rada zakładowa

• musi wyrazić zgodę na angaż nowych pracowników
• dba o sprawiedliwie zaszeregowanie
• współdecyduje o warunkach pracy: o rozpoczęciu i zakończeniu pracy, godzinach przerw, nadgodzinach, dyżurach, niepełnym wymiarze czasu pracy, równoważnym czasie pracy itp.
• musi być konsultowana przed każdym zwolnieniem
• angażuje się na rzecz praw uczniów zawodu
• dba o bezpieczeństwo i higienę pracy

Rada zakładowa angażuje się na rzecz równego traktowania wszystkich pracowników i integracji pracowników z zagranicy. Narodowość, wyznanie itp. nie mogą odgrywać żadnej roli. Do jej zadań należy też wnioskowanie o działania na rzecz zwalczania rasizmu i wrogości wobec cudzoziemców w zakładzie.

Niestety nie. Co do zasady pracownicy w każdym zakładzie zatrudniającym co najmniej 5 pracowników uprawnionych do głosowania mają prawo utworzyć radę zakładową. Rady zakładowe istnieją jednak tylko tam, gdzie znajdą się dostatecznie zaangażowani pracownicy, którzy gotowi są utworzyć radę.

Głosować mogą wszyscy pracownicy zakładu, którzy ukończyli 16. rok życia. Pracownicy tymczasowi są uprawnieni do głosowania od pierwszego dnia pracy w zakładzie wykonywania pracy, jeżeli mają tam pracować ponad trzy miesiące. Obywatelstwo i miejsce zamieszkania nie odgrywa żadnej roli.

No jasne! Każdy zatrudniony od 18. roku życia z ponad 6-miesięcznym stażem pracy w przedsiębiorstwie lub koncernie, może kandydować w wyborach. Jeżeli zakład istnieje krócej niż sześć miesięcy, robi się wyjątek. Narodowość i miejsce zamieszkania nie odgrywają żadnej roli.

Jeżeli pracujesz w zakładzie jako pracownik tymczasowy, nie możesz kandydować do rady zakładowej. Możesz za to jednak kandydować w swoim zakładzie pracy tymczasowej, który oddelegował Cię do zakładu pracy.

Nie! Wręcz przeciwnie! Członkowie rady zakładowej korzystają ze specjalnej ochrony przed wypowiedzeniem. Nawet jeżeli pracodawcy nie pasuje, że wybrano radę zakładową, nie może tak po prostu Cię zwolnić. Wypowiedzenia zwyczajne wobec członków rad zakładowych, zgodnie z § 15 ustawy o ochronie przed wypowiedzeniem są zabronione. Ochrona przed wypowiedzeniem obowiązuje od momentu wystawienia swej kandydatury aż do upłynięcia roku od zakończenia członkostwa w radzie zakładowej.

To zależy od liczby pracowników. W zakładach liczących od 5 do 20 pracowników uprawnionych do głosowania rada zakładowa składa się z jednej osoby, od 21 do 50 - z trzech członków, od 51 do 100 - z pięciu członków, od 101 do 200 - z siedmiu członków, od 201 do 400 z 9 osób itd. Te progi wyczytać można z ustawy o ustroju zakładu pracy (Betriebsverfassungsgesetz). W zakładzie zatrudniającym co najmniej 200 pracowników jeden członek rady zakładowej jest oddelegowany do pracy w radzie.

https://dejure.org/gesetze/BetrVG/9.html

JAV reprezentują interesy młodocianych pracowników (do 18 lat) i uczniów zawodu (do 25 lat). Tak jak członkowie rad zakładowych dbają o przestrzeganie obowiązujących ustaw, rozporządzeń, przepisów o zapobieganiu wypadkom, układów zbiorowych i porozumień zakładowych. Priorytetami ich pracy są kwestie kształcenia zawodowego i przejmowania uczniów zawodu na etat. Wybierani są w zakładach z co najmniej 5 pracownikami, którzy nie ukończyli jeszcze 18. roku życia lub zatrudnieni są w celu nauki zawodu, a nie ukończyli jeszcze 25. roku życia.

Mężowie zaufania (Vertrauensleute) mają inne zadanie, niż rada zakładowa. Rada zakładowa jest ustawową reprezentacją interesów wszystkich pracowników w zakładzie. Związkowi mężowie zaufania są reprezentantami interesów i rzecznikami członków związku w zakładzie, przez których są wybierani.

Rada zakładowa nie jest tak po prostu zakładana, tylko jest demokratycznie wybierana przez pracowników. Jest ona ustawowo chroniona ustawą o ustroju zakładu pracy. Należy przestrzegać kilku wytycznych prawnych i procedur wyborczych. Dlatego powinniście zapewnić sobie wsparcie.

Związek zawodowy odpowiedzialny za wasz zakład wesprze was zarówno w wyborach do rady zakładowej jak też w późniejszej pracy. Specjaliści ze związku zawodowego znają podstawy prawne, biurokratyczne rafy i wiedzą też, co trzeba zrobić, gdy pracodawca próbuje uniemożliwić wybory.

https://www.dgb.de/betriebsratswahl/zustaendige-gewerkschaft-betriebsratswahl

Jeżeli nie wiecie, który związek zawodowy jest odpowiedzialny za wasz zakład, to zwróćcie się do związku zawodowego, w którym jesteście członkiem lub do miejscowego biura Niemieckiej Federacji Związków Zawodowych (DGB). Tam dowiecie się, kto jest Waszą osobą kontaktową.